Temiz ve Ekonomik Enerji Kaynağı

Türkiye’nin güneş enerjisi bakımından zengin bir coğrafyada bulunması, sürdürülebilir enerji kaynaklarından biri olan güneş enerjisinin ekonomik olarak da çok ucuz olması dolayısıyla özellikle su ısıtma aracı olarak güneş enerjisi sisteminin kullanılması ülkemizde çok yaygın haldedir. Ülkemizin birçok bölgesinde güneş enerjisinden yıl boyunca (dört mevsim) yararlanmak mümkün olmaktadır. Gerçekten de GÜNISI olarak tabir edilen ve güneş enerjisi ile su ısıtma sistemi çevreyi kirleten veya pahalı diğer sistemlere göre temiz ve ekonomik bir alternatif oluşturmaktadır.  

Peki, kat mülkiyetine tabi olan binalarda, isteyen her kat malikinin ortak yerlerden olan çatıya kendi güneş enerji sistemi koydurması mümkün müdür? Toplumda genellikle kat malikleri arasında hukuki ihtilafa neden olan bu konu mahkemeleri de oldukça meşgul etmiş. Hatta Yargıtay kararlarına konu olmuş. 

Yargıtay Uygulaması Ne Diyor?

Esas itibariyle, 23/6/1965 tarih ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 19.maddesi hükmüne göre; kat maliklerinden her biri ana taşınmazın mimari durumunu titizlikle korumaya mecburdur ve tüm kat maliklerinin rızası olmadıkça ana taşınmazın ortak yerlerinde onarım, tesis ve değişiklikler yaptırılamaz. Ana taşınmazın mimari projesinde yapılacak değişikliklere tüm bağımsız bölüm maliklerinin serbest iradeleri ile onay vermiş olmaları gerekir. Buradan hareketle kural olarak bütün kat maliklerinin yazılı onayı olmadıkça ortak yerlerde tesis veya değişiklik yapılamayacağı kabul edilmiş olmakla beraber, Yargıtay uygulamalarında bütün kat malikleri yönünden ekonomik olması ve ülke ekonomisine de önemli bir katkı sağladığı gerekçesiyle kat mülkiyetli binaların ortak yerlerinde güneş enerjisi sisteminin tesisine izin verilmektedir. Mimari projede yer almamasına karşın anataşınmazın ortak yerlerine (çatı veya terasa) güneş enerjisi ile su ısıtma sistemlerinin kurulması konusunda belli kriterlere uyulmuş olması kaydıyla diğer kat maliklerinin rızası aranmamaktadır. 

Günısı Kurulumu İçin Uyulması Gerekli Şartlar

Günısı sistemlerinin kat mülkiyetli veya kat irtifaklı yapıların teras veya çatılarında kurulup kullanılması belli koşullara bağlanmıştır. Bunlar; çatı veya terasta kurulacak güneş enerjisi sisteminin kaplayacağı alanın kat malikinin bağımsız bölümünün arsa payına isabet edecek alanı aşmaması, çatıda bu iş için ana yapıdaki bütün bağımsız bölümlere yetecek kadar tesis kurmaya elverişli alanın mevcut olması, bütün bağımsız bölümlerin bu sistemi kurması halinde anayapının statiğinin zarar görmemesi, anayapının estetiğinin bozulmaması, sistemden olabilecek su sızıntısı veya benzeri arızalarda diğer bağımsız bölümlerin zarar görmemesi için gerekli bütün teknik önlemlerin alınmış olması olarak sıralanabilir.  

Emsal Yargıtay Kararları

‘Yargıtay uygulamalarına göre, anataşınmazın çatısında tüm kat maliklerinin güneş enerji sistemi kurmaları halinde yetecek alanın bulunması ve anataşınmazın statiğine olumsuz etkisinin olmaması koşulu ile diğer bağımsız bölümlere zarar vermeyecek şekilde güneş enerji sistemlerinin kurulması için kat maliklerinin muvafakatı aranmamakta ise de...’ (Yargıtay 18. Hukuk Dairesi - 2016/4457 E.,  2016/5339 K.)

****

‘Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarına göre, projesinde bulunmasa dahi diğer kat maliklerinin muvafakatı alınmaksızın çatı veya terasta güneş enerjisi sisteminin kurulmasına; tesisatın ait olduğu bağımsız bölüm malikinin arsa payına tekabül eden orandan fazla bir alanı kaplamaması, tekniğine uygun olarak inşa ve monte edilmiş bulunması, ana binadaki bütün kat maliklerinin her birinin bu yerlerde güneş enerjisi sistemi kurmaları halinde yeterli alanın mevcut bulunması ve bu tesisatların ana binanın taşıyıcı sistemine zarar vermemesi, zarar verici durumların giderilmesi ve arıza olduğunda bina ile diğer bağımsız bölümlere gelebilecek bir zararın önlenmesi konusunda her türlü tedbirlerin alınmış olması kaydıyla izin verilmektedir.’(Yargıtay 18. Hukuk Dairesi - 2015/1333 E.,  2015/14755 K.)

Hazırlayan: Av. Alper Osman Genç – İstanbul Barosu (avukatalpergenc@gmail.com)

Yorumlar