ALKOLLÜ ARAÇ KULLANMANIN CEZASI

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre alkollü araç kullanan sürücülere kanunun 48.maddesinin 5.fıkrası gereğince idari para cezası verilir, aracı trafikten men edilir, sürücü belgesine 6 ay süreyle el konulur ve ehliyetine ve 20 ceza puanı yazılır. İlk kez alkollü araç kullanmaya verilecek idari para cezası 2024 yılı için 6.439-TL olarak belirlenmiştir.

Alkollü araç kullanan sürücüye Karayolları Trafik Kanunu’na göre idari cezalar verilirken, kanunun 48.maddesinin 6.fıkrasında belirtilen ve kişinin aldığı alkolün yapılan ölçüm neticesinde 1.00 promilin üzerinde çıkması durumunda şahıs hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu (TCK) 179/3 hükmü uygulanacaktır.  TCK’nın söz konusu (Trafik Güvenliğini Kasten Tehlikeye Sokma) başlığı altında düzenlemiş olan 179/3 maddesi hükmüne göre, alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Bu suçla ilgili yargılama Asliye Ceza Mahkemesinde yapılır ve seri yargılama usulüne tabidir.

Uygulamada trafik kontrolünde alkollü olduğu tespit edilen fakat herhangi bir maddi hasarlı kazaya sebep olmamış sürücüler için ölçümde çıkan promil miktarı da göz önünde tutularak genelde 6 ay hapis cezası veya adli para cezası verilmektedir. Şayet alkollü sürücü daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış ise ve suçun işlenmesiyle herhangi bir zarar meydana gelmemişse Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 231.maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmekte ve alkollü sürücü 5 yıl denetime tabi tutulmaktadır.   

Bazı hallerde alkollü araç kullanma sonucu verilen hürriyeti bağlayıcı hapis cezalarının para cezasına çevrilmesi de mümkündür. Hâkimin takdir yetkisi dahilinde, suçlunun kişiliği, sosyal ve ekonomik durumu, yargılama sürecindeki pişmanlığı, suçun işlenmesindeki özelliklere göre verilen ceza paraya çevrilebilir.

TCK -179/2-3: “Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.’’

Günlük hayatta sürücülerin alkollü araç kullanmaları neticesinde can veya mal kaybı da gerçekleşebilir. Bu durumda cezai anlamda TCK’nın taksirle adam öldürme veya taksirle yaralama suçları oluşabilir. Buna göre, sürücülerin bahse konu suçlardan cezalandırılmaları gündeme gelecektir.